MEĞER ANGUT NE VEFALI HAYVANMIŞ

Birisi bize "Angut" dese bozulur belki kavga ederiz. Ama angut'un hikayesi ise çok duygusal.

Angut kuşları, eşi öldükten sonra başka bir kuş ile çiftleşmeden hayatının sonuna kadar yas tutuyor. Angut, ördekgillerden, tüyleri kiremit renginde evcilleştirilebilen bir yaban kuşu.

Türkçede mecazi olarak ''kaba saba, ahmak'' anlamında da kullanılan angut sözcüğüyle adlandırılan bu kuş türü, adeta eşe sadakatin de simgesi.

Göl, bataklık ve akarsularda yaşayan ve yaklaşık 8-10 yıl ömrü olan angut kuşuyla ilgili bilgi veren Gaziantep Hayvanat Bahçesi Müdürü Celal Özsöyler, angutun, ördek-kaz karışımı bir perde ayaklı su kuşu olduğunu söyledi. Celal Özsöyler, bu kuş türünün eşi öldükten sonra başka eş kabul etmeden tek başına ömrünün sonuna kadar yaşadığını aktardı. Özsöyler, sadakatin, angut kuşunu diğer hayvanlardan ayıran önemli bir özellik olduğunu, kelaynakların da angutlar gibi tek eşli olduğunu belirtti.

Özsöyler, angutların ölen eşinin başında bir süre bekleyerek yas tuttuğunu da ifade ederek, ''Bu yas durumu ömrünün sonuna kadar da devam eder.'' dedi. Gaziantep Hayvanat Bahçesi'nde de bulunan angutlar, kendileri için yapılmış özel barınaklarda yaşıyorlar.

Ve buyrun Gülşen Eroğlu'nun Angut Kuşu ile ilgili şiirini okuyalım beraber:

ANGUT KUŞU

Zamanın pervasızlıkla dost olduğu rivayet çekimlerden birinde
Konmuş bir parça gece bir kuşun sırtına.
VE siyahınn maviye açıldığı içli bir gün batımı vakti
Çıkmış angut kuşu ortaya.
Aslında delifişek yüreğinde yokmuş hiç hüzün.
Hüznün tavan boyası gece bile şaşkınmış ona.
Lakin dedik ya
zaman pervasızlıkla.
İşte tam o sırada yalnızlığın panzehiri çıkmış önüne
Angut kuşunun yüzündeki gülümseme silinmemiş belki
Ama iklim değiştirmiş nededensiz rüzgarlarla.
Angut kuşu şaşırmış,
Karşısında gece kanatlı bir başka kuş
Kendi gibi, kendinden farklı
Bambaşka bir gecenin baharını çıkarmış sanki kader önüne.
Tereddüt etmemiş dökmüş içini:
Al demiş yüreğimi kır anlamszı yalnızlık zincirini.
Öyleyse demiş bayan angut
Sen yüreksiz kalmayasın, benimkini de sen alasın.
Gece kanatlı iki kuş...
Yürekleri geceden ırak iki kuş....
Zamanı unutmuşlar belli ki
Am o sıra bırakmış pervasızlık zamanı
Ve zamanın aklına gelmiş yalnız angut kuşları.
Kaybedeceğin yoksa kaybetmek için nedenin de yoktur.
Zaman neşeli angut kuşunun yerinde
Koklamış talı hüzün meltemlerini
Kıyamamış sonra
Geçmiş gitmiş üzerlerinden.
VE tam da o geçerken
Her şeye sen adını verdikleri bir dünya kurmuşlar birlikte.
Angut kuşları o sabah düzenlerlerken yuvalarını
Bay angut yemek bulmaya gitmişi biricik eşine
Bayan angutsa yuvası için bir dal parçası bulmak istemiş kendine.
Sonra ansızın bir acı hissetmiş yüreğinde
Kulağında anlmasız kahakaha fısıltıları
Gözlerini idirmiş yere
Tam göğsünde al bir can acısı
Anlamış ki bir hikayenin son noktası.
Son bir çığlık atmış sevdiceği için
Ki o sırada yuvada beklemekteymiş Bay angut
Duyunca bu anlamasız ünlemi düşmüş yola.
İki avcı gelmişlar cansız kuşun yanına
Biri demiş altı üstü angut kuşu,
Ne eti işe yarar ne tüyü.
Daha cümlesi bitmeden tepesinde canhıraş bir çığlık
Gece kanatlı bir hayal inmiş sanki yanlarına.
Bay angutmuş gelen.
Eşinin tüylerini didiklemiş gagasıyla
Masum bir buseleniş olduğunu anlamamış avcılar.
Son bir buseden sonra öylece kalmış Bay angut.
Bakışları sabitmiş eşinin üzerinde
Gece kanatlı o güzele son kez bakmış
Ve o son bakış sonsuz kadar yaşamış gözlerinde.
Çoğu kişi bilmez bu hikayeyi
Benim bildiğimse az kişi becerir angut gibi bakmayı
Vesselam...

***

Ve angutla ilgili bir arkadaşın mailine gelen bir yazı :

"herkesin(haksız bir şekilde)kullandığı bir ifadedir "angut". birisi bir salaklık yapınca, bir laftan anlamayınca,böle boş boş bakınca hemen "angut musun" der günümüzün insanı.angut'un aslında bir kuş olduğunu bilmeyen bir ton "angut!"var ülkemizde. özelliği nedir bilirmisiniz? angut kuşu'nun eşi öldüğü zaman yanına o anda başka bir yırtıcı hayvan veya bir insan gelse dahi gözlerini bir dakika bile eşinin ölüsünün üstünden ayırmadan o da ölene kadar onun baş ucunda bekler. işte bu canlının
yaptığı en büyük "angut"luk budur. ayrıca bu olay bütün angut kuşları için geçerlidir,arada bir görülen bir şey değildir. dişi olsun erkek olsun bütün angut kuşlarının içgüdüsel özelliğidir bu. çok ürkek bir hayvan olmalarına rağmen eşinin ölüsünün başında bekleyen angut kuşuna elinizi uzatsanız
dahi oradan kaçmaz.hani derler ya"angut gibi bakmasana lan" diye.keşke herkes angut gibi bakabilse değer verdiklerine.bundan sonra bazılarına "angut" demeden önce bir kere daha düşünün.bir "angut" bile olamayan o kadar çok insan varki artık günüzmüzde...."

Vefa demek Angut Kuşu olmak demek değil ama, o kuştan da çıkarılacak bir hisse yok mu sizce? (12 Ocak 2009)